Yeni Kitap: Ayine-i Hikem| Hüseyin Ersavaş- Emir Gürsu
Sitemizin yazarlarından Hüseyin Ersavaş‘ın Emir Gürsu ile birlikte kaleme aldığı Dün Bugün Yarın Yayınları‘ndan çıkan araştırma ve inceleme kitabı Ayine-i Hikem, raflarda ve kitap satış platformlarında yerini aldı!
1700’lü yılların sonunda tasavvuf şairi Sıdkî tarafından kaleme alınan Ayine-i Hikem, gelecekten haber vermek amacıyla kaleme alınan esrarengiz bir eser. Kitabın en dikkat çekici yönlerinden biri ise, şairin gelecek yıllarda ortaya çıkacağını düşündüğü insan tasvirlerine kitapta yer vermesi. Kitap, bu yönüyle eşsiz portreleri bizlere ulaştırıyor.
Ayine-i Hikem 17 varaklık, 65 minyatür içeren manzum bir eser.
Kitabın müellifi Sıdkî, h. 1200-1300 arasında Anadolu’ya gelecek hâl sahiplerini, Melami- Hamzavi büyüklerini tespit ettiğini, bu kişiler hakkında bilgi verdiğini ve yüzlerini çizdiğini söyler. Eserdeki her minyatür özenle ve detaylıca çizilmiş, kitabın muhatabından bu kişileri minyatürler sayesinde tanımaları umulmuştur. Buna ek olarak minyatürlerin altında bazen 12 beyit, bazen bir beyitlik açılamalar sunulmuştur. Sıdkî bu açıklamalar ve minyatürlerle gelecek Melami-Hamzavileri tarif etmiştir. Eserin sonunda Hamzavilik tarikatıyla alakalı bir şiir ve Anadolu’da yaşanacak kıyamet alametlerine dair yine manzum bir bölüm bulunmaktadır.
Kitabın inceleme bölümünde, Sıdkî’nin kimliği, eserin özellikleri, eserin kaynakları, minyatür tarihi açısından değeri, İsmail Saib ve Abdülbaki Gölpınarlı’ya uzanan hikayesi ve nüshaların tavsifi hakkında bilgiler bulunuyor.
İkinci kısmında eserin dört nüshası üzerinden tenkitli metnini hazırlanmış, Üçüncü kısmında dil içi çevirisine, dördüncü kısmında Tıpkı basımına, kaynaklara ve dizine yer verilmiştir.
Eserin tıpkı basımının yapıldığı nüsha Abdülbaki Gölpınarlı’nın kendi eliyle yazıp minyatürlerini resmettiği Ankara nüshasıdır. Gölpınarlı bu esere ihtimam göstermiştir. Bunun sebebi eserdeki bir Melami-Hamzavi büyüğünü İsmail Saib Sencer’e benzetmesidir. Bu benzerliğe Huzur Dersleri kitabında “İstanbullu İsmail Saib Efendi” bölümünde işaret etmiş, İsmail Saib’in karakalem resmini ve kitaptaki bu şahsın minyatürünü yan yana koyarak yayımlamıştır.
Ayine-i Hikem, Hamzavilik tarihi için önemli bir kaynak olmasının yanında, Osmanlı minyatür tarihi açısından eşsiz bir konumda bulunması, Abdülbaki Gölpınarlı ve İsmail Saib Sencer gibi kıymetli isimlere uzanan hikayesi, yoğun ve titiz bir araştırmanın ürünü olması sebebiyle değerinin takdir edilmesini bekleyen bir eser.
